15:50 | 20/11/2012
Mai Thục
Các bạn ở phố cổ Hà Nội: Hàng Đào, Hàng Bông, Bảo Khánh, Hàng Khay, Cầu Gỗ… hỏi:
Hà Nội bây giờ đang mở rộng. Nông dân nhiều nơi mất đất trồng cấy lúa, ngô, khoai. Người tứ xứ đổ về kiếm sống tại Hà Nội nhiều quá. Phố hẹp. Người đông. Cái sự ăn, ở của người Hà Nội trở nên lộn xộn, xô bồ.
Vậy Tinh hoa Hà Nội có còn không?
(Nguyễn Tuấn Anh - phố Hàng Lược- quận Hoàn Kiếm, Hà Nội)
Trả lời:
Để các bạn hiểu nguồn gốc của Tinh Hoa Hà Nội chúng tôi đăng bài viết của Nhà Văn Mai Thục, tác giả Tinh Hoa Hà Nội (NXB Văn hóa Thông Tin 2006).
Tinh hoa Hà Nội còn mãi mãi
Đồng tiền bội bạc. Đồng tiền tráo trở. Không hủy diệt nổi Tinh hoa.
Tinh hoa Hà Nội là đỉnh cao sức sống mãnh liệt của muôn kiếp con người đã từng sinh sống trên mảnh đất này một nghìn năm nay, được chưng cất, kết hình chóp nón. Càng lên cao, nó càng nhỏ, càng sạch, càng thơm, càng cô đọng giá trị tư tưởng lớn: Thiên- Địa- Nhân hợp nhất. Tinh hoa trở thành một dòng chảy xuyên suốt thời gian, khế hợp những tri thức, kinh nghiệm quí cho các thế hệ Người Hà Nội - Việt Nam vui sống.
Vấn đề là ta có tiếp cận được dòng chảy tinh túy trên cao đó không? Khó đấy. Đôi khi người có rất nhiều tiền, chức rất lớn, bằng rất cấp cao… lại suốt đời không vươn tới được Tinh hoa.
Tinh Hoa Hà Nội ẩn chứa trong đống rác cuộc đời. Chỉ những ai biết nâng niu giá trị làm người thì mới tìm kiếm và chắt lọc được Tinh hoa.
Con người sinh ra thì dễ. Nhưng làm người cực khó. Phải học Làm Người. Ông bà ta dạy làm người xoay quanh mấy chữ “Học ăn. Học nói. Học gói. Học mở.”
Ai khôn sớm còn biết phải “Học thở”.
Tuổi càng cao càng phải “Học ăn. Học thở”.
Năm chữ “Học” ấy, nằm trong kho báu Tinh hoa Hà Nội.
Bạn hãy tìm chiếc chìa khóa vàng - tự mình mở kho báu ấy ra - học cách sống làm người.
“Học ăn. Học nói. Học gói. Học mở. Học thở” suốt đời, là cách giúp bạn chạm tới Tinh hoa.
Những người Hà Nội hiểu đạo Làm Người, dạy con “học ăn, học nói, học gói, học mở” từ tấm bé.
Nhà trường không dạy, về nhà, ông bà, cha mẹ, anh em, cô, dì chú bác dạy. Người hàng phố dạy. Bé có nền, có gốc xanh tốt, lớn lên, nó tự học Tinh hoa trong cách “ăn, nói, gói, mở” và ngày càng tiến hóa tới đỉnh Tinh hoa, sống trọn một kiếp làm người bình an, thanh thản.
Cuộc sống Hà Nội hiện đại chạy sồng sộc. Không ai ngăn được nó. Song ai muốn vươn tới Tinh hoa Hà Nội thì hãy chầm chậm xoay lại tìm mình, “học ăn, học nói, học gói, học mở, học thở”. Bạn sẽ tìm thấy Tinh hoa, hưởng thụ Tinh hoa và sáng tạo Tinh hoa.
Nếu có phút giây nhẹ gót bên Tháp Bút- Đài Nghiên, hãy soi lòng mình xuống nước Hồ Gươm bạn sẽ thấy các loài tảo đang nở hoa từng tích tắc, bạn sẽ cảm nhận được Tinh hoa Hà Nội cũng lặng thầm nở hoa như vậy.
Những tinh túy của cuộc sống hằng ngày nổi chìm như loài vi tảo, nhờ sóng, nhờ gió nó nổi lên, kết lại, cùng nhau phát sáng, tỏa sự sống màu xanh linh diệu.
Cảm thức về sự sống muôn loài, đa dạng, đa sinh học, đa chiều lan tỏa, giao thoa, tràn đây đó khắp đất trời Hà Nội. Mùa lại sang mùa, mặc cho cơn bão xoáy cuộc đời chuyển hướng, xoay dòng. Kẻ sĩ Bắc Hà sát cánh cùng nhau phát hiện, nuôi cấy nguồn Tinh hoa, bảo vệ và nhân giống những giá trị quí hiếm của Tinh hoa Thăng Long- Hà Nội truyền đến mọi người dân Việt hôm nay và mai sau.